Sáu giờ sáng một ngày giữa tháng Tám, tôi đẩy cánh cửa một cách phấn khích, nhón chân bước ra đường. Trời mới tờ mờ sáng và sương sớm còn vương lành lạnh. Phố xá vắng teo, khác hẳn khung cảnh tấp nập ban ngày ở vùng biển Amalfi này.
Đường bờ biển Amalfi, dài hơn 25 km từ Positano, đi qua các làng Praiano, Amalfi, Ravello đến Vietri sul Mare, nằm trọn trong vịnh Salerno, phía Nam Napoli, thành phố lớn thứ ba nước Ý. Amalfi Coast, được xếp hạng di sản UNESCO từ năm 1997, là một trong những điểm nghỉ mát nổi tiếng và đông khách nhất ở Ý mỗi dịp hè về. Vốn yêu thích những nơi yên tĩnh, vắng lặng, thế mà hôm nay, tôi lại có mặt ở đây.
Người ta hay bảo « Cái duyên cái số nó vồ lấy nhau ». Số là, cách đây nhiều năm, tôi đã từng đến Amalfi. Ngày ấy, tôi lỡ yêu những ngôi làng nhỏ duyên dáng nép mình bên sườn núi, những con phố đi bộ dốc thoai thoải, những cửa hàng bán đồ gốm rực rỡ, những khu vườn trong khuôn viên biệt thự, những ban công ngập nắng và hoa, hướng ra biển đón làn gió Địa Trung Hải mát lịm. Bờ biển Amalfi đẹp đúng chất Ý, vừa lãng mạn, vừa sang trọng mà sôi động, nồng nàn. Amalfi Coast còn là thiên đường của những người thích leo núi. Khi được nghe kể về cung hiking « Con đường của những vị thần » (Sentiero degli Dei) mà chưa có dịp đặt chân đến, tôi đã hẹn ngày trở lại Amalfi.
« Con đường của những vị thần » là đường hiking dài hơn 8 km, bắt đầu tại Bomerano, thuộc Agerola và kết thúc ở Nocelle, phía trên Positano – một trong những ngôi làng đẹp nhất Amalfi Coast. « Con đường của những vị thần » lấy tên mình từ truyền thuyết. Truyện kể rằng các vị thần Olympia, muốn nghe tiếng hát của những nàng tiên cá, thường mượn lối vắt ngang giữa trời và biển, uốn lượn theo những bờ đá của Amalfi Coast. Từ lưng chừng núi, các thần có thể chiêm ngưỡng từ đảo Capri, quần đảo Li Galli, bán đảo Sorrento ở phía Tây, đến tận vịnh Salerno ở phía Đông.
Tháng Tám, tháng du lịch, miền Nam Ý nóng như đổ lửa, nhất là trên những tuyến bus chật như nêm nối giữa Sorrento, Positano, Amalfi và Agerola. Sau hai ngày vật vã với cái nắng, nhìn bản đồ lại thấy « Con đường của những vị thần » nằm trên sườn phía Nam núi Monte Peruso, và hầu như không có bóng cây, tôi chọn cách tránh nắng duy nhất là khởi hành thật sớm.
Từ góc Piazza Paolo Capasso thuộc Bomerano, một con đường nhỏ dẫn ta đến điểm bắt đầu « Con đường của những vị thần » ở độ cao 650 m. Mặt trời chưa lên, sương sớm còn phủ mờ mặt biển, tạo nên một lớp mây trắng mỏng bồng bềnh. Phía bên dưới, những con thuyền nhỏ được neo chụm đầu vào nhau trong một vũng biển hẹp. Xếp tầng trên triền núi, vài ngôi nhà xây bằng đá xinh xinh thấp thoáng giữa bóng thông và những giàn nho sắp chín.
Đi được chút xíu, làn sương lành lạnh bao trùm khắp không gian. Không khí ấm dần theo nhịp mặt trời lên khiến hơi nước bay ngày càng cao, và một lúc sau thì tan hẳn. Những giọt nắng rơi lấp lánh, tan thành tia trên sườn núi phía sau lưng. Trước mặt, làn nước Địa Trung Hải xanh thăm thẳm hiện rõ dần, đường bờ biển sáng rực lên trong nắng sớm.
« Con đường của những vị thần » từ Agerola đến Nocelle thoai thoải dốc xuống, dễ đi như đường tản bộ. Một bên là vách núi cao, một bên là không gian rộng mênh mông. Thấp hơn khoảng một trăm mét, những du thuyền nhỏ đã bắt đầu nhổ neo ra khơi. Nhìn từ đây, chúng bé xíu như những hạt gạo bập bềnh trên mặt nước. Trời cao vời vợi, biển xanh bao la, ai biết được đâu là ranh giới ?
Sau khoảng bốn tiếng vừa lững thững đi, vừa thảnh thơi chụp ảnh, ngắm cảnh, những ngôi nhà trắng của Positano hiện ra phía xa. Nocelle là ngôi làng nhỏ nằm ngay phía trên Positano, đánh dấu điểm cuối con đường. Từ Nocelle xuống bên dưới còn thêm 3 km nữa, mỗi tiếng có một chuyến bus đi từ đây xuống bến cảng, nơi có thể bắt thuyền về Amalfi. Vẫn còn sớm, mặt trời chưa lên quá con sào, ta có thể đi bộ ngắm nốt những con phố nhỏ xíu, len giữa những bức tường trắng tinh đặc trưng vùng biển.
Positano là một trong những ngôi làng đẹp nhất Amalfi Coast. Nhà ở đây xếp hình bậc thang, theo địa hình núi. Như thế thật công bằng, nhà nào cũng được đón gió biển, ban công nào cũng được ngắm làn nước xanh mát lành, cũng được đón những tia nắng ấm.
Đến bờ biển Amalfi và tỉnh Campania miền Trung nước Ý, không thể quên thưởng thức những món ăn ngon, nhuộm nắng mặt trời Địa Trung Hải. Hẳn ai cũng biết các hương vị đặc trưng nhất,của ẩm thực Ý như những chiếc pizza đế mỏng giòn rụm, những đĩa mì spagetti nóng hổi, những viên pho mát mozzarella tròn vo mềm mại hay những li kem tươi làm từ pho mát mascarpone ngọt ngào.
Tuy vậy, ở Campania, mỗi món ăn tưởng như đã quen thuộc lại mang thêm sắc thái tinh tế hơn. Người Ý thường bắt đầu dùng bữa (primi piatti) với một đĩa mì nghêu hoặc hải sản, chao qua chút dầu ô liu cho bóng ngậy. Món ăn vừa có độ sần sật của mì spagetti luộc vừa chín tới (al dente), vừa có vị ngọt thanh của nghêu và thêm một chút cay cay nữa là tròn vị.
Ít ai biết rằng, món pizza Ý, phổ biến khắp thế giới hiện nay, được sinh ra từ Napoli cách đây hai thế kỉ và được UNESCO xếp hạng di sản phi vật thể từ năm 2017. Trong số đó, nổi tiếng nhất là pizza Margherita mang ba màu tượng trưng cho màu cờ quốc gia : màu xanh của lá húng quế thơm nồng, màu trắng của loại pho mát mozzarella đúng kiểu truyền thống làm từ sữa trâu và màu đỏ của cà chua chín mọng trồng trên sườn núi Vesuvius.
Dành cho món tráng miệng, sẽ thật tuyệt nếu được nếm thử những vị kem tươi nhiều màu sắc cùng rượu limoncello mát lạnh rót trong một chiếc chén sứ nhỏ, trang trí thủ công. Tên limoncello dành riêng cho loại rượu chanh nổi tiếng của dải duyên hải từ Sorrento đến Amalfi. Rượu có hương chanh thơm ngát và màu vàng ươm ngọt ngào, gợi ta nhớ một vùng biển nắng.
Đến Amalfi Coast vào lúc nào ?
Amalfi là một trong những nơi nghỉ mát nổi tiếng ở Ý và châu Âu. Vào mùa hè, giá cả ở đây thường bị đội lên trời. Lúc này đường phố rất đông, người người, nhà nhà chen lấn xô đẩy nhau. Vì thế nên đến đây vào mùa thấp điểm (từ tháng 10 đến tháng 5).
Đến Amalfi Coast bằng cách nào ?
Bằng phương tiện công cộng
- Sân bay quốc tế gần nhất nằm ở Napoli, sau đó đi bus hoặc taxi đến ga Napoli Central.
- Từ ga Napoli Central đến hai thành phố lớn nằm 2 đầu Amalfi Coast là Salerno hoặc Sorrento, có tàu, giá vé tầm 5-7 €, mỗi giờ có nhiều chuyến. Vé tàu mua tại ga.
- Từ ga Napoli Central đến Amalfi (làng nằm ở vị trí trung tâm Amalfi Coast) hoặc đến Agerola (điểm đầu đoạn hiking « Con đường của các vị thần », có bus của hãng SITA, giá vé 5-7 €. Tuyến bus này vắng hơn nhiều so với các tuyến khác ven biển, có thể dễ dàng tìm được chỗ ngồi thoải mái.
- Giữa các làng vùng biển Amalfi cũng có SITA bus. Vé bus mua ở hàng bán thuốc lá (tabaccheria) gần các bến bus. Thời gian biểu : http://www.positano.com/en/bus-schedule .
- Giữa một số nơi nổi tiếng như Positano, Amalfi, Sorrento, đảo Capri, có tàu thủy chạy nhiều chuyến trong ngày. Đây là một cách thú vị để ngắm phong cảnh dọc bờ biển. Vé thuyền bán ở cảng hoặc trên web site : http://www.positano.com/en/ferry-schedule
- Ưu điểm : Không phải lo lắng tìm chỗ đỗ xe. Bến bus thường nằm ở trung tâm, giúp thăm quan các làng dễ dàng. Chi phí rẻ.
- Nhược điểm :
- Vào mùa cao điểm, bus của SITA rất đông, hiếm khi có chỗ ngồi, cần đếm sớm để xếp hàng. Đường ở đây tuy ngắn nhưng quanh co, đi mất nhiều thời gian. Nếu phải đứng trên bus sẽ lắc lư rất khó chịu.
- Vào những ngày hè, ngồi trên bus cũng nóng vì ít xe có điều hòa và không mở được cửa sổ.
- Mật độ bus không nhiều (khoảng 1, 2 tiếng mới có 1 chuyến, tùy tuyến).
- Khách sạn vùng biển Amalfi khá đắt so với những nơi khác ở Ý, khó tìm được giá rẻ gần bến xe bus vào mùa cao điểm.
Tips : Tuyến tàu Napoli đi Sorrento cũng là tuyến đi Pompei và Herculanum. Nếu muốn thăm Napoli và 2 địa điểm này, bạn có thể mua thẻ Campania Arte (3 ngày hoặc 7 ngày). Loại thẻ 3 ngày giá 21 €, miễn / giảm giá vé vào cửa thăm quan rất nhiều điểm trong vùng Campanie và miễn phí toàn bộ vé metro, bus trong Napoli và một vài tuyến tàu trong đó có tuyến Napoli – Herculanum – Pompei – Sorrento. Thẻ này mua tại sân bay Napoli và một vài điểm bán khác (xem chi tiết trên trang web http://www.campaniartecard.it/)
Bằng xe tự lái
- Ưu điểm : đoạn đường từ ô tô ven biển Amalfi nằm trong số những đường roadtrip đẹp nhất nước Ý, với những đường cong ven sườn núi, có view tuyệt vời xuống biển Địa Trung Hải. Tự lái xe cũng giúp tăng sự chủ động, không bị phụ thuộc vào giờ tàu hay bus. Có nhiều lựa chọn hơn khi tìm khách sạn.
- Nhược điểm : Đường hẹp, nhiều cua gấp và hay tắc đường. Dân địa phương lái nhanh dù tốc độ được hạn chế chỉ 30 km/h. Trung tâm Sorrento và quanh các làng Positano, Praiano, Amalfi, Ravello rất khó đỗ xe.
Những món ăn nên thử ở vùng biển Amalfi và tỉnh Campania
- Mì spagetti xào nghêu
- Mì đen làm từ mực xào hải sản
- Một chiếc pizza Napoli trải pho mát mozzarella sữa trâu
- Kem tươi Ý làm từ sữa trâu thơm ngậy
- Rượu tráng miệng limoncello ngọt mát
Chơi gì ở Amalfi Coast ?
- Lang thang các ngóc ngách ở các ngôi làng thuộc hàng đẹp nhất nước Ý : Positano, Praiano, Amalfi, Ravello.
Positano và Amalfi nhìn nhác qua rất giống 5 ngôi làng ở Cinque Terre, phía Bắc Ý, nhưng cá nhân mình thấy vùng biển Amalfi này cuốn hút hơn và nhiều điều thú vị để khám phá hơn rất nhiều.
- Đi dạo trên những con đường nhỏ, hai bên là những quán kem Ý, những cửa hàng bán gốm, bán đồ lưu niệm đầy màu sắc
- Ngắm mặt trời lặn ở một trong những nơi hoàng hôn đẹp nhất thế giới (Sorrento, Positano)
- Lên tàu đi giữa Positano và Amalfi, ngắm Amalfi Coast từ phía biển
- Tìm đến thiên nhiên, giữa núi và biển trên những đoạn đường trek (Sentiero degli Dei, La Baia di Ieranto, …). Xem thêm thông tin về những đường trek này tại : http://www.positano.com/en/e/footpaths-on-the-amalfi-coast-trekking
- Dành thời gian dạo quanh những khu vườn lặng lẽ trong khuôn viên những biệt thự cổ ở Ravello (Villa Cimbrone, Villa Rufolo, …)
- Ngắm biển Địa Trung Hải buổi chiều tà từ ban công các quán ăn, quán bar lãng mạn kiểu Ý
- Thuê thuyền đi lặn hoặc ra đảo Capri, Ischia, quần đảo nhỏ Li Galli
- Thuê kayak chèo dọc đường bờ biển, tự tìm cho mình một bãi biển nhỏ xa chốn đông người.
- Mùa xuân, đến thăm những vườn chanh ngát hương ở Sorrento. Rượu chanh Limoncello là đặc sản vùng Campania
Gợi ý cuối tuần (2 ngày) ở Amalfi Coast
- Chiều thứ 6 : Bay đến Napoli, đi chuyến bus buổi tối đến Agerola, ngủ tại Agerola
- Thứ 7 :
- Buổi sáng : Trek đoạn đường Sentiero degli Dei (Con đường của các vị thần) từ Agerola (bến bus Bomerano) đến Nocello. Đi bộ hoặc bus xuống Positano (mỗi giờ có 1 chuyến bus, đi bộ hết khoảng 1giờ)
- Buối chiều : Đi dạo quanh Positano, đi thuyền (ferry) từ Positano đến Amalfi
- Ăn tối và ngủ lại Amalfi
- Chủ nhật :
- Dậy sớm dạo quanh Amalfi khi ngoài phố còn vắng bóng khách du lich.
- Đi bus Amalfi-Napoli (qua Agerola), bay về nhà từ Napoli
Nếu có thêm 1 ngày nữa cho Amalfi Coast, từ Positano, bạn có thể đi tàu thủy đến đảo Capri ngủ một đêm, ngày hôm sau đi trek trên đảo, buổi tối về lại Amalfi.
(Bài đã đăng trên Tạp chí Travellive số tháng 3/2018)