Mùa hè… Tâm trí tôi mường tượng lại những buổi chiều chạy chơi trên sườn đồi lộng gió, giữa mùa oải hương miên man tím và mùa hướng dương rực rỡ vàng. Sống ở Toulouse, những đồi hướng dương mênh mông vùng Lauragais đã trở nên bình dị, thân quen như hơi thở. Những kỉ niệm về Provence bỗng thoáng hiện về. Nơi ấy hẳn đang khoác lên mình mảnh khăn tím của những luống oải hương dài bất tận và thơm ngào ngạt.

Provence lộng lẫy trong một chiều hè nhuốm sắc cam màu mật. Provence xưa kia là một tỉnh phía Đông Nam nước Pháp, nay chiếm một phần lớn vùng Provence-Alpes-Côte-d’Azur, còn gọi tắt là PACA. Cái tên thôi đã nói lên đủ điều, Provence có biển xanh sâu thẳm của Côte-d’Azur, có núi cao quanh năm tuyết trắng của dãy Alpes. Và đâu đó giữa lưng chừng biển và núi, là những cánh đồng oải hương ngút ngàn, tím lịm.

Nếu không có oải hương, Provence đã thật đẹp với đường bờ biển Địa Trung Hải trải dài, quanh năm nắng ấm, với những cánh rừng thông Briançon lá vàng mỗi độ thu về, với hồ Serre-Ponçon soi bóng núi, với những công trình kiến trúc còn vững chãi từ thời đế chế La Mã ở Arles, với núi rừng hoang dã vùng Vercor, với khe núi Verdon cùng dòng nước xanh màu ngọc, với những mỏ đất son màu vàng cam Roussilon, với khu sinh thái ngập nước Camargue rợp bóng hồng hạc, với những ngôi làng Gordes, Montbrun-les-Bains, Banon, Moustier-Saint-Marie… đậm chất Pháp hơn bao giờ hết. Phải rồi, Provence không chỉ có oải hương, nhưng từ cuối tháng sáu đến đầu tháng tám hàng năm, hoa oải hương vẫn cứ nở rộ trên những sườn dốc đầy nắng và gió, tô thêm một màu tím biếc cho bức tranh vốn đã rực rỡ đủ hương, đủ sắc.

Oải hương tím lịm nở trên miền đất đầy cát sỏi

Xe mải miết chạy trên con đường nhỏ quanh co qua những vườn hạnh nhân và những cánh đồng oải hương thơm ngát. Từ làng này quá làng khác, từ Sault đến Valensole, trưa hè Provence nóng rực và ve kêu rộn ràng. Đâu đó quanh Sault, cơn gió nhẹ mơn man những luống oải hương lác đác hoa đồng nội, lùa qua cửa kính xe để mở làm tung mái tóc dài. Hé mắt nhìn qua cửa sổ, nắng quá, mây quá ! Những kỉ niệm thủa học trò thoáng quay trở lại, cũng cái nóng oi ả của những ngày hè, tiếng ve kêu râm ran khắp sân trường ngập nắng và một màu bằng lăng cũng tím vương đầy con đường nhỏ. Đi mãi, đi mãi, tưởng chừng không biết mệt… qua núi đồi trập trùng, qua những ngôi nhà màu cam cửa sổ xanh pastel, những cánh đồng hướng dương vàng ruộm như mặt trời và những cánh đồng lúa mì đã gặt chỉ còn lác đác vài đụn rơm tròn. Rồi ta đến Valensole.

Những con đường nhỏ quanh co miền cao nguyên

Khác với ở Sault, những cánh đồng oải hương ở Valensole mênh mông trong một đại dương tím biếc. Từng luống hoa đều tăm tắp, song song với nhau, dường như chỉ tụ lại dưới chân rặng núi xanh huyền ảo xa xăm. Nếu như oải hương ở Sault mộc mạc như một cô thôn nữ lớn lên giữa hoa đồng và cỏ dại, oải hương của Valensole lại được chăm chút để mang dáng vẻ của một nàng tiểu thư đài các, yêu kiều. Cả hai cùng đẹp, cùng thơm ngát , cùng quyến rũ đến nao lòng.

Em xinh em đứng một mình vẫn xinh

Những buổi chiều muộn ở Valensole thật tuyệt vời, khi cơn gió trên cao nguyên dần xua đi cái nóng hừng hực vương vất trên nền đất bạc màu. Trải tấm khăn kẻ ca rô giữa hai luống oải hương thật xa đường lớn, nằm dài ngắm mây lãng đãng trôi, lùa ngón tay vào những nhánh hoa còn tươi mát, mềm mịn, hít hà mùi hoa thơm dịu cho tràn đầy lồng ngực. Và thời gian đã ngừng trôi thật rồi, ta có thể ở đó mãi như vậy, không làm gì cả, mà không bao giờ biết chán. Những chú ong không cứ vo ve tất bật, mặt trời đang ửng đỏ lên như hòn lửa, đốt cháy dải núi xanh phía chân trời.

Chiều muộn, mây nhuốm màu đỏ rực

Hoàng hôn hẳn là khoảnh khắc kì diệu nhất trên cánh đồng oải hương lượn sóng. Phía dưới những chân mây cam hồng, những luống hoa đã tím càng thêm tím rịn, rực rỡ hơn bao giờ hết. Tâm trí dõi theo nhịp nắng hồng đến ngẩn ngơ, nheo mắt dõi theo cho đến khi mặt trời khuất hẳn. Một vài phút sau, những tia nắng cuối cùng bị bỏ quên nhuộm đỏ màn mây trong chốc lát trước khi tắt lịm. Khung cảnh huy hoàng nhường chỗ cho màn đêm buông dần xuống Valensole. Ngón tay mãi vẫn thơm ngát mùi oải hương, và ngày mai lại là một ngày mới …

Hoàng hôn xuống rực rỡ, oải hương thơm đượm bàn tay

Ngắm hoa ở đâu ?

« Con đường oải hương »

“Con đường oải hương” ở Provence trải dài trên một diện tích rất rộng, hàng trăm km². Trong đó 3 khu vực nổi tiếng nhất và cũng là điểm đến của nhiều tour ngắm hoa nhất nằm ở Valensole, Sault và Gordes. Bản đồ « Con đường oải hương » và các thông tin cần biết khác xem tại www.routes-lavande.com (một phần trang web có tiếng Anh)

Valensole

Những cánh đồng ở Valensole rộng nhất, được chăm sóc kĩ, luống hoa thẳng tắp và không xen lẫn cỏ dại. Cả cao nguyên rộng mênh mông đều trồng toàn oải hương tím ngắt. Phía chân trời còn có núi trập trùng.

• Theo ý kiến cá nhân, cánh đồng chụp ảnh đẹp nhất (nhưng cũng đông nhất) ở Valensole nằm ngay cạnh cửa hàng chuyên bán đồ chiết xuất từ oải hương là Lavande Angelvin ngoài rìa làng Valensole (trên trục đường chính D6, đi về phía Manosque, toạ độ GPS 43.823942, 5.938959).
• Ngoài ra, nếu bạn có điều kiện đi xe lòng vòng khám phá cao nguyên Valensole (“plateau de Valensole”), oải hương được trồng suốt dọc đường D8 chạy về phía núi. Ở đây vắng khách du lịch hơn phía gần làng rất nhiều và lại  vẫn có điểm chụp ảnh đẹp trên những con đường nhỏ len lỏi giữa các cánh đồng. Trên cao nguyên Valensole, có cảm giác như tất cả những cánh đồng hoa đều của riêng mình vậy.

Cánh đồng cạnh cửa hàng Lavande Angelvin

Sault

Tu viện Senanque

Đi ngắm oải hương khi nào ?

• Hoa oải hương nở đẹp từ giữa tháng 6 đến giữa tháng 8 hàng năm. Tùy theo thời tiết (mưa nắng và nhiệt độ), hoa có thể sớm hoặc muộn 1, 2 tuần. Định đến khu vực nào, bạn nên đi trước Lễ hội oải hương của làng đó ít nhất 1 tuần. Oải hương thu hoạch bằng máy cắt nên rất nhanh.
• Gordes, Apt : giữa tháng 6 đến tuần đầu tháng 7.

• Khu vực Valensole, Digne-les-Bains, hoa nở đẹp tầm 10 ngày cuối tháng 6 đến giữa tháng 7.

• Sault, Banon, Montbrun-les-Bains, Saint-Aubain-sur-Ouvèze, Lourmarin : giữa tháng 7 đến đầu tháng 8.

• Nếu định đi cả Valensole và Sault và Gordes, bạn nên đi Valensole, chụp ảnh hoa trước rồi đến Gordes thăm một trong những ngôi làng đẹp nhất nước Pháp. Sau cùng là Sault để ngắm cảnh đẹp nhưng có chút e lệ, cần bỏ công tìm kiếm của vùng này.

Lễ hội oải hương

Lễ hội mùa tổ chức ở các làng có truyền thống trồng oải hương ở Provence (lịch 2018, xê xích một chút tùy từng năm). Tại đây bạn có thể mua hoa, gối thơm, và các sản phẩm khác làm từ oải hương như xà phòng, kem dưỡng, mật ong xúc xích …

• Ferrassières : 1/7
• Valensole : 15/7
• Reillanne :  ??/7
• Barrême : 22/7
• Sainte Agnès : 29/7
• Digne-les-Bains : 5 ngày, từ 3 đến 7/8 (Conso de la Lavande)
• Valréas : 4 ngày, từ 3 đến 6/8 (Conso de la Lavande)
• Saint André de Rosans : 11, 12/8
• Sault : 15/8

Đến cánh đồng hoa bằng cách nào ?

Bằng các phương tiện công cộng

Tự đi bằng phương tiện công cộng đến vùng Gordes, Sault khá khó nên mình chỉ hướng dẫn đi đến Valensole nơi có những cánh đồng hoa rộng bát ngát và đẹp nhất.

• Các sân bay trong vùng : Marseille, Avignon, Toulon và Nice.
• Để đến Valensole, đầu tiên, đi tàu hoặc bus từ các thành phố lớn đến Manosque, một thành phố nhỏ cách Valensole khoảng 20 km.
• Tàu đến ga ga Manosque – Gréoux-les-Bains. Trang web bán vé tàu : http://www.voyages-sncf.com/. Ví dụ độ dài và giá vé tàu:
  • Aix-en-Provence : 40 phút, khoảng 15 đến 20€/1 chiều

• • Marseille : 1 tiếng 20 phút, khoảng 19 đến 22€/1 chiều

• • Avignon : 2 tiếng rưỡi đến 3 tiếng rưỡi, 30 đến 40€/1 chiều (chuyển tàu ở Aix hoặc Marseille)
  • Nice : 4 đến 5 tiếng, 40 đén 50€/1 chiều (chuyển tàu ở Aix hoặc Marseille)
• Bus đến Manosque dừng ở 2 bến: ga tàu hỏa và ga routière (địa chỉ  Bd Charles de Gaulle). Đi bus rẻ hơn rất nhiều, giá vé chỉ trên dưới 5€ nhưng đi lâu hơn 1 chút. Vé có thể mua luôn tại ga hoặc trên trang web https://www.info-ler.fr/ (trang web chỉ có tiếng Pháp). Có 5 đường bus đi qua Manosque là 22, 25, 26, 28 và 29. Giờ bus xem tại đây: Bảng giờ bus Manosque
   

Sơ đồ đường bus Manosque

• Sau đó từ Manosque đi Valensole :
  • Bằng xe đạp điện : Bạn có thể thuê xe đạp điện (17€/nửa ngày, 26€/1 ngày). Ví dụ : Cửa hàng Bachelas (MBK), 24 Boulevard de la Plaine, mở cửa từ thứ 3 đến thứ 7 hàng tuần. Tel. : +33 (0)4 92 72 15 84. Manosque đi Valensole theo đường D6 dài khoảng 20 km (1 chiều). Đây là đường cho ô tô, giới hạn vận tốc 90km/h nên nếu chọn đi xe đạp, bạn chú ý đi hàng một và nép sát vào lề đường bên phải để không cản trở giao thông và gây nguy hiểm cho bản thân cũng như người khác. Cao nguyên Valensole nằm phía bên kia làng Valensole so với Manosque. Ra khỏi làng, đi đường D8 hướng Puimoisson. Khắp cao nguyên bát ngát oải hương, bạn đi đến lúc chán thì về.
  • Bằng taxi (tầm 70 đến 80€/1 xe, đi được 4, 5 người). Chỉ cần google « Taxi Manosque » sẽ có rất nhiều kết quả cho bạn lựa chọn. Taxi sẽ đưa bạn ra cánh đồng, chơi chán chỉ cần gọi điện, họ sẽ ra đón về địa điểm cũ.

Xe tự lái

Bạn có thể thuê xe ở bất kì thành phố lớn nào, như Marseille, Aix-en-Provence, Avignon. Nếu đến Valensole thì nên đi từ Aix-en-Provence (70km, đi hết 1h). Còn nếu đi mạn bên Sault, đi từ Avignon sẽ gần hơn (70km, 1h15).

Mình hay thuê xe trên website http://rentalcars.com. Giá thuê theo mình vừa check vào khoảng 65 € / 1 ngày cho loại xe  nhỏ 4 chỗ (chưa tính các loại bảo hiểm nếu bạn muốn mua thêm và tiền đổ xăng).

Đi tours

Hiện giờ từ các thành phố lớn trong khu vực như Avigon, Aix-en-Provence, Marseille đều có tour đi ngắm oải hương. Ưu điểm của tour là giá thành phải chăng, nhàn, tiện lợi, không phải mất công tìm kiếm. Nhược điểm là không ngắm được oải hương vào thời điểm ánh sáng đẹp nhất lúc bình minh và hoàng hôn.

Có 2 loại tours :

• Tour do Văn phòng du lịch (Office de Tourisme) tổ chức : Có khá nhiều tours cho bạn lựa chọn, hầu như ngày nào cũng có chuyến đi thăm cánh đồng và các làng đẹp xung quanh, giá trong khoảng từ 55 đến 65€ cho tour ngắn (đi nửa ngày), 100 đến 120€ (đi cả ngày). Đặt tours và hỏi thông tin ngay tại Văn phòng du lịch thành phố, qua điện thoại hoặc trên Internet. Ví dụ :
  • Từ Aix-en-Provence
  • Từ Avignon
• Tour của tư nhân :
  • Tour chuyên nghiệp của các bạn Pháp (tìm trên google với từ khóa « tour lavande + tên thành phố » sẽ có rất nhiều kết quả.
  • Tour của các bạn sinh viên và Việt Kiều tổ chức, gồm tour đi thăm quan các làng, ngắm oải hương theo yêu cầu, có thể có kèm cả phòng ngủ đêm, giờ giấc và giá cả theo thỏa thuận. Bạn hỏi trên trang Facebook của nhóm Hội Sinh viên Việt Nam tại châu Âu 2011  hoặc hội DU LỊCH KHÁM PHÁ CHÂU ÂU để biết thêm thông tin.

Mẹo chụp ảnh oải hương vào những ngày nắng

• Thời gian chụp ảnh đẹp trong ngày là từ trước bình minh đến tầm 9, 10 giờ sáng và từ 18, 19 giờ đến sau hoàng hôn.
• Chụp ảnh hoa oải hương vào buổi sáng sớm sẽ lên màu tím biếc hơn là chụp vào buổi chiều muộn (tầm 18, 19 giờ)
• Nếu chụp vào buổi chiều tối, nên chụp nắng xiên, mặt trời ở bên tay trái hoặc phải, hoặc ngược sáng (mặt trời ở phía trước mặt bạn). Nếu chụp thuận sáng (mặt trời ở phía sau lưng bạn), ánh sáng vàng cam của mặt trời sẽ làm hoa có màu hơi nhợt nhạt.
• Cảnh đồng hoa oải hương đẹp lộng lẫy nhất vào lúc hoàng hôn. Vào những ngày lác đác mây, sau khi mặt trời lặn khoảng 5 phút, mây sẽ chuyển sang màu đỏ rực cũng khá đẹp.
• Với các phó nháy nấm lùn, để thấy được cả cánh đồng hoa rộng, với luống dài thẳng đến tận chân trời, bạn nên đứng ở vị trí cao chụp xuống. Nếu có thể, nên mang theo một cái thang gấp, loại gọn nhẹ, cao tầm 1, 2 bậc. Cánh đồng cạnh cửa hàng Lavande Angelvin mà mình nói ở trên đã dốc sẵn, không cần mang thang vẫn có được ảnh đẹp 🙂

 

Phân biệt 2 loại oải hương lavande vraie và lavandin : Cùng gọi là oải hương nhưng hoa có nhiều giống khác nhau, trong đó hay thấy nhất là lavande vraie (còn gọi là lavande fine) và lavandin. Oải hương thật gọi là lavande vraie. Hoa lavande vraie được trồng ở những vùng cao từ 600m đến 1500m trên mực nước biển, mỗi cành chỉ có 1 nhánh mọc thẳng, bụi hoa không tỏa tròn ra xung quanh nhiều như hoa lavandin. Mỗi cành hoa lavandin có 3 nhánh, một nhánh chính ở giữa và 2 nhánh phụ 2 bên. Phần lớn các cánh đồng bây giờ trồng giống lavandin vì có năng suất cao hơn.

19 giờ, ánh sáng bắt đầu đẹp để chụp ảnh oải hương

Còn có thể đi chơi đâu trong vùng ?

Quanh Valensole

• Hồ Saint-Croix cách Valensole khoảng 40 km về phía Đông, đi qua cao nguyên Valensole, rất tiện cho các bạn đi ngắm hoa rồi ra thăm hồ trong cùng một ngày. Nước hồ có màu xanh ngọc rất đặc biệt của hẻm núi Verdon. Ở đây bạn có thể thỏa thích thuê thuyền chèo, xe đạp nước, tắm hồ, hoặc đơn giản chỉ ngắm cảnh từ trên cao.
• Gorge du Verdon: một trong những họng núi đẹp nhất nước Pháp, tạo ra từ sông Verdon. Gorge du Verdon kéo dài từ hồ Saint-Croix đến tận Castellane. Nếu có xe, bạn có thể lái từ hồ Saint-Croix (cầu Gatelas) trên đường D952, đến cầu Artuby rồi quay lại theo đường D71 để ngắm cảnh hẻm núi. Đi hết con đường này cũng phải mất cả ngày, đừng xếp lịch dày quá kẻo không kịp nha. Đây cũng là thiên đường cho những bạn thích đi leo núi, chèo thuyền kayak và các môn thể thao mạo hiểm.
• Làng Moustiers-Sainte-Marie là một làng nhỏ xinh đẹp gần hồ Saint-Croix, có nghề truyền thống làm đồ gốm. Làng cheo leo trên sườn núi thơ mộng và luôn có tên trong danh sách các làng cổ đẹp nhất nước Pháp. Chợ nông sản của làng họp vào sáng thứ 7 hàng tuần.

Màu nước ngọc bích của hồ Saint-Croix

Họng Verdon với những hẻm núi cao và dòng sông xanh uốn lượn

Quanh Avignon

• Vùng Avignon là khu vực tập trung nhiều thành phố La Mã nhất ở Pháp, như Nimes, Arles, Orange. Các thành phố này nằm rất gần nhau, với các công trình hoành tráng, được UNESCO xếp hạng. Ví dụ như Cung điện của các giáo hoàng ở Avignon, các công trình La Mã ở Arles, cầu sông Gard, nhà hát La Mã ở Orange,  Nếu các bạn thích kiến trúc cổ thì đây là một sự kết hợp lí tưởng cùng với các tour ngắm oải hương vùng gần Gordes và Sault.
• Provence cũng nổi tiếng với nhiều ngôi làng cổ. Không gì tuyệt vời hơn khi sau khi đi ngắm các cánh đồng oải hương, được vào làng đi dạo qua những con đường trải đá dưới bóng những bức tường cổ rêu phong và mua một cây kem mát lạnh. Các làng đẹp gần Avignon chỉ cách vài chục km là Gordes, Roussillon, Ménerbes, Barroux, Venasque, Les-baux-de-Provence.

Làng Gordes, một trong những ngôi làng đẹp nhất nước Pháp

Quanh Marseille

• Một người bạn là dân Marseille của mình từng nói: “Marseille rất xấu nhưng cái gì xung quanh đó cũng đẹp”. Trong đó mình thích nhất các vực biển (calanque) trên đoạn bờ biển đá từ Marseille đến Cassis. Có nhiều cách để khám phá các calanque:
  • bằng tàu thủy du lịch, vé mua tại cảng cũ (vieux port) ở ngay trung tâm Marseille. Xem thông tin các tour tại đây
  • bằng đường bộ để được ngắm các vực biển từ trên cao. Đã đi calanque rất nhiều lần, mình thấy thích đi đường bộ hơn, dù tốn thời gian và vất vả hơn một chút. Các calanque đẹp nhất và dễ đi ở gần Marseille là Sugiton (nằm ngay sau khu kí túc xá của trường đại học khu Luminy), Sormiou, Morgiou. Riêng Sormiou và Morgiou có thể đi xe vào được tận nơi nếu bạn đến sớm trước 7, 8 giờ sáng. Mỗi calanque lại có một giờ mở cửa cho xe  vào khác nhau. Xem giờ tại đây. Nếu đến ngoài giờ này, bạn vẫn có thể xuống calanque nhưng sẽ phải đi bộ.
• Trong khu vực cảng Marseille có nhiều hòn đảo nhỏ thú vị trên quần đảo Frioul, trong đó nổi tiếng nhất là Chateaux d’If, nơi tạo cảm hứng cho Alexandre Dumas viết tiểu thuyết Bá tước Monte-Cristo. Các bạn yêu thích văn học có thể đến thăm đảo bằng tàu thủy. Vé tàu mua trên cảng cũ (vieux port) Marseille hoặc tại đây.
• Cassis là một thành phố cảng nhỏ phía Đông Marseille, rất xinh xắn với những góc dễ thương đậm chất thành phố biển Provence. Những bãi biển đẹp, pháo đài trên đỉnh đồi, bến cảng tấp nập tàu cá và du thuyền. Đến Cassis, người ta thường đi xe ngắm cảnh dọc Route des Crêtes, thăm Cap Canaille, trekking đến vực biển Port Pain, D’en-Vau …
• Aix-en-Provence (thường gọi tắt là Aix) là một thành phố nhỏ cách Marseille chỉ nửa tiếng đi bus hoặc tàu. Người ta hay gọi Aix là nơi đúng kiểu Provence nhất vùng Provence. Aix nhỏ nhắn với những vòi phun nước đáng yêu và ăn ảnh, rải rác đâu đó trong khu phố cổ. Nếu muốn biết cuộc sống ở một thành phố Provence thế nào, hãy ghé qua Aix nhé.

Các bài viết có liên quan

Xem thêm ảnh Provence tại trang Facebook của mình : 

Album Facebook ảnh Provence

Album ảnh hồng hạc vùng Camargue

Ngắm cánh đồng oải hương một lần cuối trước khi tắt nắng

(Một phần ảnh và bài viết đã đăng trên blog vivu.fr)

Like and Share