Maroc là một đất nước đẹp và giàu bản sắc. Chuyến đi của mình dài 15 ngày (không tính ngày đi và về) nhưng có thể rút gọn thành 10-12 ngày nếu bạn đến Maroc lần đầu, có ít thời gian mà vẫn muốn lang thang những điểm đẹp nhất. Chi tiết về các điểm này mình đã viết ở các note trước.

Phần 1 : Casablanca, Marrakech, Essaouira  http://cherrytree.fr/maroc-phan-1-casablanca-marrakech-essaouira/
Phần 2 : Lên núi Atlas, xuống Sahara  http://cherrytree.fr/maroc-phan-2-nui-atlas-sa-mac-sahara/
Phần 3 : Fes, Meknes, Chefchaouen http://cherrytree.fr/maroc-phan-3-fes-meknes-chefchaouen/
Album ảnh : Album ảnh Maroc

Lịch trình gợi ý cho 10-12 ngày

Dưới đây là gợi ý của mình cho hành trình 10 ngày, phù hợp với các bạn ở châu Âu có thể mua vé đến Marrakech và về thẳng từ Fes. Vé của các hãng hàng không giá rẻ đi một chiều không bị tính quá đắt, mà đi vậy lại bớt được 1 ngày đi tàu từ Fes về lại Marrakech

• Ngày 1, 2 : Marrakech
• Ngày 3 : Marrakech – Essaouira – Marrakech (đi về trong ngày)
• Ngày 4, 5, 6 : Marrakech – Tours sa mạc Merzouga, đến thẳng Fes
• Ngày 7, 8 : Fes
• Ngày 9 : Fes – Chefchaouene
• Ngày 10 : Chefchaouen – Fes

Nếu xông xênh thời gian hơn, bạn có thể ngủ một đêm Essaouira hoặc thêm một ngày để đến Meknes.

Đến Maroc vào thời điểm nào ?

Từ tháng 10 đến tháng 5 là mùa đẹp nhất để đến Maroc. Mùa thu và xuân thời tiết mát mẻ. Mùa đông không rét bằng Nam Âu. Đêm sa mạc lạnh nên vẫn phải mang thêm quần áo ấm nhé. Mùa xuân Maroc đến sớm hơn châu Âu một chút. Tầm giữa đến cuối tháng 2 (dịp Tết Nguyên Đán), hoa mơ hoa mận nở trắng trên các ốc đảo giữa sa mạc. Cuối tháng 4, đầu tháng 5 có hoa hồng rực rỡ thung lũng hoa hồng (Vallée dés Roses).

Dịp Noel và năm mới, cả châu Âu nghỉ lễ, ngoài đường sẽ hơi đông và giá các dịch vụ sẽ nhỉnh hơn một chút. Vì Maroc là hàng xóm của châu Âu, mà dân Pháp, Đức lại rất thích sang nhà hàng xóm chơi.

Có cần làm Visa không ?

Công dân dùng hộ chiếu Việt Nam đều phải xin visa tại lãnh sự quán Maroc, kể cả các bạn có thẻ cư chú châu Âu. Giá visa làm ở châu Âu khoảng 20-22 €, giá 30 $ nếu làm ở Hà Nội. Sài Gòn không có sứ quán nên phải ra Hà Nội hoặc qua dịch vụ (có tính thêm phí). Riêng ở Pháp được ưu ái có hơn chục lãnh sự ở hầu hết các thành phố lớn.
Liên hệ trực tiếp với sứ quán tại nước bạn sống để biết thêm chi tiết nhé.
Danh sách lãnh sự quán : http://www.consulat.ma/fr/consulats.cfm
Các giấy tờ cần thiết : Danh sách giấy tờ làm Visa

Đi lại ra sao ?

Đến Maroc

Đơn giản nhất là bằng máy bay đến các thành phố lớn như Casablanca, Marrakech, Fes, Rabat … Từ châu Âu đến Maroc có nhiều hãng hàng không giá rẻ bay hàng ngày, như Ryanair, Volotea, Easyjet …. Nếu chăm tìm, bạn có thể mua được vé chỉ vài chục € / 2 chiều. Mình hay dùng trang Skyscanner để tìm vé rồi vào thẳng trang web của hãng mua.

Ngoài ra, nếu có nhiều thời gian, bạn cũng có thể đi tàu thủy từ Tây Ban Nha, vượt eo Gibraltar sang Maroc hoặc sang Ceuta – thành phố thuộc Tây Ban Nha nhưng nằm trên lãnh thổ Bắc Phi, có biên giới đường bộ với Maroc.

Giữa các thành phố

Maroc có hệ thống giao thông công cộng tốt, gồm tàu hỏa và nhiều hãng bus. Mình thấy tàu xe ở đây khá đúng giờ. Ga và bến xe sạch đẹp. Mình chỉ đi hai người nên chỉ đặt vé trước chặng nào có ít chuyến, còn đâu đều ra bến xe và ga để mua rồi đi liền. Trước khi đi bạn nên tra trước giờ tàu xe để ra bến mua vé xong không phải đợi lâu.

Trang web tra giờ và đặt vé tàu : http://www.oncf.ma

Bus : của CTM http://www.ctm.ma hoặc Supratours http://www.supratours.ma

Ví dụ giá vé : Tàu Casablanca – Marrakech : 95 MAD (10 USD); bus supratours Marrakech-Essaouira : 80 MAD (8.4 USD), tàu Fes – Meknes : 22 MAD (2.3 USD)

Đi trong thành phố

Bên trong các khu medina hoàn toàn cấm xe cơ giới, chỉ có thể đi bộ hoặc cưỡi lừa ;). Các khu medina diện tích không quá lớn nhưng lắt léo như mê cung. Vì thế nên chuẩn bị một đôi giày đi bộ tốt.

Ở các thành phố Maroc luôn có nhiều người nhiệt tình chỉ đường để vòi tiền. Nếu thấy cần, bạn để họ dẫn đi và trả công khoảng 10-20 MAD (1-2 USD). Còn nếu thấy khó chịu, bạn cứ nói “Không” rõ ràng một vài lần. Nếu họ cứ nhất định bám theo và đi trước giả bộ chỉ đường, mình hay lợi dụng lúc họ không để ý mà tạt vào một cửa hàng nào đó trên đường. Không thấy mình nữa họ sẽ bỏ đi.

Để hạn chế bị làm phiền trên đường, bạn không nên cầm bản đồ giấy trên tay với vẻ mặt lơ ngơ, ánh mắt lơ mơ. Thay vào đó bạn nên tải bản đồ offline MAPS.ME hoặc Google maps, kèm thêm apps la bàn vào điện thoại để xem cho tiện. Ở Marrakech và Fes, bản đồ giấy cũng không có mấy tác dụng vì trong các souk hầu như toàn đường không số, phố không tên mà thôi.

Bên ngoài các khu medina, tiện lợi nhất là taxi. Giá taxi ở Maroc ngang giá taxi Việt Nam. Ở Casablanca và thỉnh thoảng ở Marrakech, xe tính tiền theo đồng hồ. Vào giờ cao điểm, các lái xe thường không chịu bật đồng hồ, bạn nên hỏi trước cho chắc và mặc cả giá trước khi lên xe.

Casablanca có tàu điện, cách mua vé và đi lại hệt như ở châu Âu.

Chỗ ở

Giá cả

Khách sạn ở Maroc rẻ hơn nhiều nếu so với châu Âu. Giá cho 1 phòng đôi, có ăn sáng, từ 30 $ (nhà trọ), 50 – 60 $ (2 sao), đến tầm hơn 100 $ là được ở trong lâu đài 4 sao rồi.

Để tìm phòng, bạn có thể lên trang Booking.com xem rồi vào Google hoặc Facebook tìm địa chỉ email của khách sạn, liên hệ trực tiếp với họ sẽ được giá tốt hơn giá trên Booking. Còn nếu muốn thuê thẳng trên Booking cho tiện thì bạn có thể click vào đường link này của mình và đặt từ đây sẽ được giảm giá 15€ cho lần đặt phòng đầu tiên : https://www.booking.com/s/huyenc30

Vị trí

Các điểm thăm quan chính đều nằm trong khu medina (phố cổ trong thành), bạn nên thuê trong này để tiện thăm quan. Nhưng cũng không nên ở quá xa các đường ô tô để phải kéo va li nhiều. Ví dụ như ở Marrakech nên thuê gần quảng trường Jemaa el-Fna, Casablanca nên ở gần quảng trường Nations Unies hoặc ga Casa Port (chú ý ở Casa có 2 ga lớn cách nhau khá xa), ở Fes nên thuê trên đường Talaa Sghira hoặc đường Talaa Kebira, đầu đường phía gần Bab Boujloud.

Trong khu phố cổ thường ít khách sạn lớn. Thay vào đó có các Dar hoặc Riad là các nhà nghỉ dạng homestay truyền thống Maroc. Riad thường xây hình vuông, có giếng trời và một khu vườn nhỏ ở giữa, tạo cảm giác yên tĩnh, dễ chịu. Bạn thử đặt phòng ở đó, mình đảm bảo sẽ thích.

Mua tour

Đến với Maroc, cưỡi lạc đà dưới ánh hoàng hôn hoặc bình minh trên sa mạc Sahara là một trải nghiệm không thể bỏ qua. Trong khu medina ở Fes và Marrakech có rất nhiều nhà tour chào bán tour ra sa mạc nhưng thực ra chỉ có một công ty tổ chức mà thôi. Các nhà tour chỉ phân phối nên không cần đặt trước trên mạng, nên đến tận nơi mặc cả và chọn chỗ bán rẻ nhất.

Tham khảo lịch trình các tour tại đây : https://www.igomorocco.com/

Có nhiều loại tour vào sa mạc : 2 ngày đến Zagora (phía Ouarzazate); 3 đến Erg Chebbi (gần Merzouga) hoặc 4 ngày đến cả hai nơi. Mình thấy tour 3 ngày đến Erg Chebbi đẹp và hợp lí nhất. Tour 2 ngày đi mạc Zagora không thấy được những cồn cát đẹp lung linh như trên ảnh, còn tour 4 ngày là chắp ghép của hai tour trên, bạn sẽ phải ngồi vật vờ đợi xe rất lâu ở Ouarzazate.

Khoảng cách từ Merzouga đến Marrakech và Fes tương đương nhau. Nếu lịch trình của bạn có cả hai thành phố này, bạn có thể yêu cầu tour đón tại Marrakech, trả tại Fes hoặc ngược lại.

Nếu cưỡi lạc đà, bạn nên mặc quần dài, không mặc quần vải ren hoặc vải bò quá cứng, quá bó nhé (kinh nghiệm đau đớn của bản thân mình). Đêm ngoài sa mạc ngủ trong lều của người Berber rất lạnh, cần mang thêm áo ấm. Ngoài ra nên mang thêm giấy toilet – giấy đi liền với ruột 😉 !

An ninh

Ở các thành phố lớn, ngoài phường hai ngón, trộm cắp móc túi, vòi tiền ra thì mình thấy an ninh ở Maroc không đến nỗi nào. Ở những chỗ đông người có rất nhiều cảnh sát mặc đồng phục lẫn thường phục. Các phố cổ đều là những khu chợ đông người, cần chú ý quản lí tài sản cá nhân của bản thân. Nên để hộ chiếu lại va li ở khách sạn, chỉ mang bản photocopy.

Không nên đi vùng sa mạc Tây Sahara – phía Tây Nam Agadir, đặc biệt vùng gần biên giới với Mauritanie vì ở đó còn nạn bắt cóc.

Chính phủ Pháp có trang web thông báo tình hình an ninh (khủng bố, thiên tai) của tất cả các nước trên thế giới tại đây (tiếng Pháp) : https://www.diplomatie.gouv.fr/fr/conseils-aux-voyageurs/conseils-par-pays

Tôn giáo

Quốc đạo của vương quốc Maroc là Hồi giáo. Đến đây, nên mặc kín đáo, hạn chế áo hở nách, váy ngắn ra đường để thể hiện sự tôn trọng dân bản địa. Nếu nóng quá, mình có thể mang một chiếc khăn mỏng, dài, bản to để choàng thay vì mặc áo có tay.

Đồ ăn

Đồ ăn Maroc ngon và đa dạng. Các nhà hàng truyền thống thường có tajin, couscous, pastilla hoặc các món thịt cừu, thịt bò hầm. Trong các souk có bán thịt nhiều loại thịt xiên nướng rất ngon. Maroc là đất nước Hồi giáo nên mọi người không ăn thịt lợn. Các quán ngon đã thử, mình đã ghi ở từng thành phố trong các phần trước.

Bữa sáng trong các riad có nhiều loại bánh mì, bánh pancake bột ngô, kèm các loại mứt, mật ong, bơ, trà bạc hà, nước cam tươi vắt ngon tuyệt.

Các loại bánh ngọt Maroc cũng rất ngon (nhưng rất ngọt). Bánh chỉ  nhỏ xíu bằng ngón tay cái, uống hợp với trà bạc hà.

Trong hai tuần ăn uống khắp nơi trên đất Maroc, mình nhớ mãi lần ăn cá và hải sản biển tươi ở Essaouira. Nếu bạn có dịp ghé qua, đừng quên vào ăn nhé.

Mua sắm

Maroc là một trong những nước có nhiều đặc sản. Khách du lịch đến đây hay mua :

• Thảm
• Đồ gốm (ở Fes đẹp nhất)
• Túi da (ở Fes, Essaouira hoặc Marrakech). Túi da thuộc thủ công, nghe nói về VN tỏa mùi nồng nàn
• Gia vị (ở Marrakech, mình đã chỉ nơi mua ở Phần 1)
• Thảo dược, hoa hồng khô (Marrakech hoặc Essaouira có nhiều nhất)
• Dầu argan (Essaouira)
• Các loại đèn trang trí và đồ trang sức (ở Marrakech)
• Hoa quả khô (ở Marrakech)
• Hoa quả tươi, mùa thu có lựu, cam, quả xương rồng cực ngon

Đồ ở Fes đắt hơn ở Marrakech một chút, nhưng chất hơn hẳn. Khu souk gần quảng trường Jemaa el-Fna của Marrakech bán nhiều đồ Tàu, thật giả khó biết. Vào souk ở Maroc, nên mặc cả nhiệt tình, bắt đầu từ 1/3 đến ½ giá rao bán. Nó cũng là cái thú của việc đi chợ mà, phải không ?

Thỉnh thoảng, bạn có thể gặp người lân la lại gần dụ mua cỏ (weed), bạn nên cẩn thận vì Maroc nhiều cảnh sát mặc thường phục đi lẫn trong đám đông lắm nhé.

Đổi tiền

Tỉ giá trong sân bay thường không được tốt bằng bên ngoài, chỉ nên đổi một ít ở sân bay rồi vào trung tâm thành phố đổi tiếp. Ở Marrakech, trên đường Prince Moulay Rachid gần quảng trường Jemaa el-Fna có nhiều ngân hàng.

Các thành phố lớn có máy rút tiền ATM nhưng không nên trông chờ nhiều vì máy hay hỏng lắm.

Chi phí tham khảo

• Khách sạn : 50 – 60 $ / 1 đêm (phòng đôi trong riad 2 sao cho 2 người)
• Ăn : 10 – 20 $ / 1 bữa ở các quán ngon, có view đẹp

Mình lên ngân sách 80 – 90 $ / 1 người / 1 ngày (không tính vé máy bay) và thấy rất xông xênh rồi. Đây là chuyến đi sau một đợt cắm trại kiêm hành xác ở Iceland nên lần này mình không có tiêu chí tiết kiệm. Nếu bạn chọn chỗ ăn, ở tiêu chuẩn thấp hơn một chút thì tổng chi phí sẽ rơi vào tầm 60-70 $ / 1 ngày, tất tần tật ăn ở, đi lại, thăm quan (không tính vé máy bay đến) nhé.

Ngôn ngữ

Người Maroc nói hai ngôn ngữ chính là tiếng Ả Rập và tiếng Pháp, trên núi có thêm tiếng Berber. Tất cả các biển báo, ngoài tiếng Ả rập oẳn tà vằn, còn có thêm tiếng Pháp, nên bạn không sợ bị rơi vào cảnh mù chữ.

Một vài từ thông dụng (phiên âm) :

• Toilet ở đâu : Fin kaynin toilettes ?
• Xin chào : Salam
• Tạm biệt : Bslama
• Cám ơn : Shokran
• Cám ơn (tiếng Berber): Ten miêrt
• Không : Lla
• Có : Iyyeh
• Đồng ý, ok : Wakha
• Đi thôi : Y-allah

Vài điều tản mạn

Các di sản UNESCO ở Maroc :

• Ksar Aït-Ben-Haddou (1987)
• Medina Fes (1981)
• Medina de Marrakech (1985)
• Medina Tétouan (1997)
• Medina Essaouira (2001)
• Thủ đô Rabat (2012)
• Khu khảo cổ Volubilis (1997)
• Thành phố cổ Meknes (1996)
• Thành phố Mazagan (El Jadida) (2004)

Cờ Maroc có màu đỏ, với ngôi sao 5 cánh xanh lá cây, là biểu tượng của Vương quốc Maroc. Ban đầu, cờ Maroc có màu đỏ trơn, hiện thân của triều đại Alaouite, trị vì Maroc từ năm 1631. Đến năm 1915, một ngôi sao xanh 5 cánh được thêm vào để phân biệt với cờ các nước khác cũng có màu đỏ. Màu xanh lá cây là màu của hi vọng và cũng là màu của đạo Hồi. Ngôi sao biểu trưng cho 5 cột trụ của Hồi giáo :

• Đức tin
• Cầu nguyện
• Ramadan
• Hành hương về Mecca (thánh địa của đạo Hồi)
• Từ thiện

Chúc các bạn một chuyến đi thú vị. Còn cần thông tin gì cứ thoải mái liên lạc với mình bằng cách để lại tin nhắn ở cuối bài :).